حقوق خانواده در قرآن

حقوق جمع حق عبارت است از سلطه، اختیار، امتیاز و توانائی که برای یک انسان در برابر انسان-های دیگر به رسمیت شناخته می شود، مانند حقوق اعضای خانواده در برابر یک دیگر. مفهوم خانواده در شرع ترکیبی از افرادی است که از راه خون، زناشویی، و یا فرزندپذیری، با یکدیگر ارتباط می‏یابند و با هم زندگی می‏کنند، که با نهاد ازدواج، یعنی صورتی از روابط جنسی، که به تصویب شریعت رسیده، پایه گذاری می شود. نگرش قرآن به خانواده، نگرشی همه‏جانبه است، در آیات به دستوراتی برمی‏خوریم که با تشریع نمودن حقوقی نظیر نفقه، ارث، مهریه، احترام به والدین و تعاون و همکاری به تحکیم نهاد خانواده پرداخته اند، قوی‏ترین عامل دوام و رشد خانواده، «عاطفه» و محبت اعضای آن به هم دیگر است، که خداوند متعال آن را از نشانه های خود برمی شمارد. زن و مرد در قرآن از نظر آفرینش، فرصت های رسیدن به مراحل رشد و کمال بشری و در پاداش یکسان و برابر می باشند، مهریه، نفقه، معاشرت نیکو و آموزش آداب دینی از حقوق زن بر شوهر می باشد و اطاعت و فرمان برداری از شوهر به شیوه ای پسندیده، حفاظت از مال و حیثیت شوهر و... از حقوق شوهر می باشند. حقوق فرزندان قبل از تولد، آغاز می شود، که عبارتند از انتخاب مادر خوب، فراهم نمودن محیط سالم برای فرزندان، انتخاب نام نیک، تربیت، نفقه، محبت ودلسوزی نسبت به فرزندان. از دیدگاه قرآن شایسته است که رفتار فرزندان در برابر پدر و مادر آمیخته با احترام و محبت باشد، خداوند می فرماید: (فلاتقل لهما أفّ)، و بر فرزندان لازم است که از پدر و مادر خویش نگه داری و مراقبت نمایند، همان-گونه که خداوند در سوره اسراء می فرماید: «و اخفض لهما جناح الذلّ من الرّحمه: و بال های تواضع خویش را از روی رحمت و مهربانی در برابر پدر و مادر فرود آر». هدف پژوهش جمع آوری آیات قرآنی مربوط به حوزه ی حقوق خانواده و بیان و بررسی فقه خانواده، حق، تکلیف، مسئولیت و وظایف فرد در خانواده از منظر قرآن کریم با استمداد از نظریات فقها و مفسرین می باشد.